‘Eenderde van de ouders liegt over het slaapgedrag van hun baby, doordat ze druk voelen om een ‘perfecte ouder’ te zijn.’ (bron: Kraamsupport Online)
Over het doorslapen van baby’s wordt net zoveel gelogen als over hoe vaak je vrijt met je partner. We doen alles om het plaatje voor de buitenwereld glimmend en fris te houden. En ondertussen zijn we ook allemaal nachtouders die maar wat aanmodderen in het donker.
Ouders hebben het gevoel een slechtere ouder te zijn als hun baby na een bepaalde periode niet doorslaapt. En daarom liegen ze erover. Waardoor vervolgens de standaard weer hoger komt te liggen. En nog minder ouders aan die standaard kunnen voldoen.
Het gevolg is dat veel ouders zich voelen falen. Het niet doorslapen van de baby wordt een steeds groter probleem. En de baby zelf heeft hier ook helemaal niets aan. Die ligt ook niet voor zijn lol ‘s nachts in zijn bedje te huilen.
En dat kan anders.
Er zijn tientallen theorieën, onderzoeken en methodes over hoe je om moet gaan met het slapen van baby’s en jonge kinderen. Veel van die theorieën gaan er vanuit dat het niet doorslapen van je kind een ongewenste situatie is. En die moet opgelost worden. Vanuit de ouders gedacht klopt dat misschien. Ouders willen dat het kind doorslaapt, zodat zij ook kunnen slapen. Want morgenvroeg gaat de wekker weer en moeten we weer naar het werk. Het kind moet zich dus aanpassen aan het leefpatroon van de ouders.
Als je zo denkt, ga je voorbij aan de behoeften van je baby. Waarom wordt hij ‘s nachts wakker? Dat kan zijn omdat hij honger heeft. Het kan zijn omdat hij je nabijheid mist. Of misschien heeft hij last van krampjes. In al deze gevallen is het de meest voor de hand liggende optie om je kind dicht bij je te hebben en te kijken wat zijn behoefte is. Dat doen leeuwen ook. Net als alle andere zoogdieren. En het is de instinctieve reactie van de meeste ouders. Maar waarom doen we het dan niet?
Je kind oppakken is gedoe, want dan moet je je bed uit, onder de warme deken vandaan. Misschien houdt hij zo wel op met huilen en is er niets aan de hand. En wat vindt de omgeving er van? Waarschijnlijk verwen je je kind ook nog, hij moet toch gewoon alleen in slaap kunnen vallen? Hoe vaak heb je dat niet gedacht? En hoe vaak ging je er vervolgens toch niet uit? We modderen wat aan met z’n allen. Doodvermoeiend.
Ik heb zelf de afgelopen tien jaar ook veel aangemodderd in het grootbrengen van mijn drie kinderen, maar het slapen is nooit een echt probleem geweest. Als je de behoefte aan nabijheid van je kind combineert met je eigen behoefte aan nachtrust is er één heel praktische oplossing: slaap samen met je kind in één groot bed.
Niemand hoeft zijn bed meer uit voor een nachtvoeding. Zeker als je vrouw borstvoeding geeft. Je kind ligt naast haar, zij regelen samen het voeden en zullen er na verloop van tijd amper meer echt wakker van worden. Maar ook met flesvoeding kan het: zet een thermosfles warm water bij je bed, maak het flesje als je kind wakker wordt en je hoeft nauwelijks onder je deken vandaan te komen. Als je kind wakker wordt van een nare droom, kramp of iets anders, volstaat het vaak om even je hand op zijn hoofd of buik te leggen. In de meeste gevallen zal hij meteen weer rustig worden van je directe nabijheid.
Veel vaders zijn huiverig voor samen slapen omdat ze minder ruimte in bed hebben. En omdat ze bang zijn dat het een negatieve invloed heeft op hun seksleven. Wat dat laatste betreft: elke gebroken nacht heeft invloed op hoe vaak je vrijt, waar je baby ook slaapt. Hoe minder slaaptekort hoe meer er gevreeën wordt, is mijn ervaring. En dat hoeft dan niet alleen in bed te zijn natuurlijk.
Over die ruimte in je bed moet je wel goed nadenken. Niemand ligt graag krap of onder een half dekbed. Dit kun je oplossen door een co-slaper te gebruiken: een bedje dat je naast je bed zet en aansluit aan je eigen matras. Of je maakt je bed groter. Mijn eigen bed is 3,5 meter breed: een tweepersoonsmatras met aan allebei de kanten nog een eenpersoonsmatras ernaast. Dekbedden erop en er is genoeg ruimte voor een gezin van 5.
En hoe zit het dan met dat verwennen? Ach, dat is ook maar relatief en cultureel bepaald. Hele volksstammen slapen samen. Ook in ontwikkelde samenlevingen zoals Japan is samen slapen de norm. Eigenlijk is apart slapen een luxeprobleem: omdat wij na de Tweede Wereldoorlog door de stijgende welvaart in grotere huizen zijn gaan wonen, ontstond er ruimte voor meer slaapkamers. Daarvoor werd er ook bij ons veel meer samen geslapen.
En zeg nou eerlijk: het geven van aandacht, warmte en liefde, is dat verwennen? Of is het gewoon je kind geven waar hij als mens recht op heeft?
Je geeft jezelf ook een groot cadeau als je er voor kiest om een familiebed te maken. Je tijd samen als gezin wordt in één klap met minimaal acht uur per dag vergroot. Je bent letterlijk veel meer tijd in de buurt van je kind. En dat is zeker fijn als je de hele dag op je werk bent geweest. Natuurlijk slaap je, maar ook in je slaap ben je bewust van de nabijheid van je kind. Dat voelt je kind ook. En als je ‘s ochtends wakker wordt heb je iedere dag meteen een positief moment van contact met je kind: een glimlach, een knuffel. Of een voetje in je ribben – dat is het risico.
Onoplosbare problemen vragen om onconventionele oplossingen.
Uiteindelijk moet je doen wat bij jou past. Maar geef het een kans, ik verwacht niet dat je er spijt van zult krijgen. Sterker nog, de kans is groot dat je het volstrekt onnatuurlijk gaat vinden om niet met je kind samen te slapen.
Dus koop een co-slaper of regel dat grote bed. Je kunt desnoods de matrassen gewoon op de grond gooien. Dan kan er ook niemand uit bed vallen. En als je dan straks met je hele gezin gezellig en warm als een roedel leeuwen in dat grote familiebed bij elkaar ligt, denk dan nog even aan al die ouders die liegen over dat hun kind doorslaapt. Veel van die ouders leggen hun kind uiteindelijk ook bij hen in bed. Maar dat is wel een stuk krapper dan dat van jou.
Welterusten!
NB Is samen slapen veilig? Wel als je je gezonde verstand gebruikt. Zorg ervoor dat je baby niet onder de dekens terecht kan komen en ga niet samen slapen als je alcohol, drugs of medicijnen (die slaapgedrag beïnvloeden) gebruikt hebt. Lees je in en bereid je voor. Met dit goede artikel + links uit Kiind Magazine bij voorbeeld.
